Heilig vuur, veilig vuur

Daar bestaan nog geen rookmelders voor: het heilig vuur van gelovigen of van godsdienstige bewegingen waarvan soms de wereld in brand staat. Het heilig vuur van religieuze of niet-religieuze gelijkhebbers, van politieke populisten, van haatzaaiers en angstzaaiers. Of van mensen die andere mensen als het grote gevaar zien. Heilig vuur, als het in mensen brandt, is vaak geen veilig vuur.

Vandaag lezen we in De Ark over Mozes die in de woestijn een doornstruik ziet branden. Het is een heel bekend verhaal: vanuit het vuur in die struik spreekt de Eeuwige tot hem. Mozes ontvangt daar de opdracht om zijn volk uit de Egyptische slavernij te bevrijden – dat is het begin van het joodse Paasverhaal.

Het verhaal vertelt dat Mozes de brandende struik van dichterbij gaat bekijken omdat hij ziet dat het vuur de struik niet verteert. Vuur dat blijft branden in een droge doornstruik, vuur dat de struik heel laat, dat is wonderlijk. Dat een struik vlam vat, dat kan gebeuren, maar dan is het gewoonlijk woesj, in één keer weg. Doornstruiken deugen niet voor een vuurtje, of hooguit als aanmaakhout. Maar hier houdt het vuur de struik heel, en de struik verdraagt het vuur.

Dat is een prachtig beeld, vind ik, van het veilige vuur van God – het vuur van geloof, hoop en liefde. Het brandt in je maar het maakt je niet kapot en richt ook om je heen geen ravage aan. Het is vuur dat zijn drager respecteert, het is energie die haar gastheer (m/v) niet opvreet. Als gelovigen doen we er goed aan, individueel en als gemeenschap, om geregeld te checken of het nog veilig vuur is dat ons drijft.

Trouwens, in de Bijbel is een doornstruik het beeld voor een mens met wie niets te beginnen is, een waardeloos of onbetrouwbaar iemand. De rechtvaardige is een ceder, een palm of een eik, fier en solide, of een wingerd die met zijn wijn het hart van de mensen vrolijk maakt. Een doornstruik (vroeger zeiden we ‘braambos’ en dat betekende ‘bremstruik’) levert niets op – niet eens een goed vuur. Waarom verschijn God dan niet aan Mozes in een brandende cederboom? Waarom een doornstruik? Is het om te zeggen dat het veilige vuur van geloof, hoop en liefde niet alleen in de allerbeste mensen, maar werkelijk in ieder mens kan branden?

Volgens de traditie heeft Mozes veertig jaar lang de schapen van zijn schoonvader gehoed als hij bij de brandende struik komt. Veertig jaar met zijn ziel onder de arm. Want hij was weggelopen uit Egypte, bij zijn onderdrukte volk vandaan. Hij had zijn volksgenoten niet kunnen helpen: één slavendrijver had hij in woede doodgeslagen – over heilig vuur gesproken – en toen was hij gevlucht. Had hij zichzelf nu, veertig jaar later, een label moeten toekennen op de schaal van ceder tot doornstruik, dan had hij zichzelf een doornstruik genoemd. Dat denk ik, ook als ik zie hoe hij reageert op zijn roeping om de bevrijder te zijn. Hij vindt zichzelf ten enenmale ongeschikt.

Maar het vuur van de Eeuwige blijkt ook in een doornstruik te kunnen branden. Je hoeft niet te weten of je een doornstruik of een cederboom bent – je bent hoe dan ook geschikt als drager van het vuur van goddelijke liefde. Als het eenmaal in Mozes ontstoken is, wordt hij niet alleen de bevrijder van zijn volk, maar komt hij ook bekend te staan als de zachtmoedigste van alle mensen. Dat is wat veilig vuur met je kan doen.

1 maart 2020, Piet van Veldhuizen

Het verhaal over Mozes en de doornstruik staat in Exodus 3.

Voor de doornstruik in bijbelse beeldspraak zie Rechters 9,14-15; 2 Koningen 14,9; Micha 7,4.

Over Mozes als de zachtmoedigste van alle mensen: Numeri 12,3.

De afbeelding vond ik op de website van een Nieuw-Zeelandse collega, Sylvia Purdie, bij een indrukwekkende overdenking over Exodus 3 waarin recente ervaring met natuurbranden is verwerkt. Ik kon daar geen bronvermelding vinden.



Gerelateerd:


 

Nieuwsbrief Ark op koers



  • Snel contact:

    06 - 383 041 09


    E-mail: ds@dearkonline.nl

  •  
  • Kerkdiensten:

    Elke zondag 10:00 uur


    Adres: Olijfgaarde 12 Hendrik Ido Ambacht

  •  
  • Collectebonnen:

    Bestel collectebonnen

  •  
  • Volg De Ark op:

     


  •